Zien we wat we zien?
In een studie leerde ik ooit: Meten is weten, maar weten is niet (altijd) alleen meten. De afgelopen week kwam ik cijfers en publicaties tegen, waarbij ik terugdacht aan die spreuk uit die studie.
Als het CBS met cijfers komt over de werkloosheid, wordt er een persbericht gemaakt. Die wordt (denk ik) naar het ANP gestuurd, waarna deze door veel nieuwssites en andere media (vaak letterlijk) wordt overgenomen en gepubliceerd. Vaak is zelfs de kop van het persbericht letterlijk de kop in een artikel.
De kop van het persbericht bij de laatste cijfers omtrent de werkloosheid luidde CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen. Dat zijn weinig woorden, maar je moet toch twee keer lezen om het goed te begrijpen. Op zich goed nieuws, deze beide termen. Bij dit persbericht van het CBS viel mijn oog op de laatste alinea:
Veel meer werkhervattingen dan vorig jaar
UWV beëindigde in de eerste vier maanden van dit jaar 228 duizend uitkeringen, 8,2 procent meer dan vorig jaar. Het aantal uitkeringen dat door werkhervatting is beëindigd steeg met 11,9 procent tot 114 duizend. Het aantal werkhervattingen van personen afkomstig uit de sectoren bouwnijverheid (-3 procent) en onderwijs (-2 procent) nam af.
In 4 maanden tijd dus 228.000 WW-uitkeringen die stopten, waarvan 114.000 door 'werkhervatting'. Wat er niet expliciet staat, maar je wel zou kunnen zeggen is: Er zijn 114.000 WW uitkeringen gestopt zonder 'werkhervatting'.
Helaas heb ik geen eenduidige definitie kunnen vinden bij het UWV van de term 'werkhervatting'. Daarom vroeg ik de afgelopen week een aantal mensen wat zij denken dat die mensen dan zijn gaan doen. Hieronder een deel van de lijst met genoemde opties:
- De persoon in kwestie is ziek geworden en de ZW ingegaan
- De persoon in kwestie heeft bijstand aangevraagd
- De persoon in kwestie is bij de AOW leeftijd aangekomen
- De persoon in kwestie heeft een partner met inkomen en gaat dus verder als NUG-er (niet uitkeringsgerechtigde) door het leven
- De persoon in kwestie is een studie begonnen (voornamelijk jongeren)
- De persoon in kwestie is overleden
Per kwartaal stromen er recentelijk ongeveer 40.000 mensen in de bijstand in. Dan blijven er van de genoemde 114.000 dus 74.000 over. Dan hebben we het in een jaar over ongeveer 300.000 mensen, die geen WW meer krijgen, blijkbaar geen recht op bijstand hebben, maar ook geen werk hebben gevonden.
Mijn vermoeden is dat een groot deel van deze mensen er (formeel of informeel) maatschappelijk een beetje bij blijven hangen. Op netwerkbijeenkomsten kom ik geregeld mensen tegen die deze fase zitten. Ze hebben een inschrijving KvK, zijn formeel ZZPer, maar zijn toch vooral werkzoekende.
Deze week kwam ik ook een grafiek met het aantal ZZPers in Nederland tegen:
De groei in het aantal ZZPers is de laatste 10 jaar fors te noemen. Ook hierbij is het de vraag welke werkelijkheid er achter de cijfers schuil gaat. Bedenk bijvoorbeeld dat uit diverse onderzoeken blijkt dat de bezettingsgraad van ZZPers in Nederland rond de 50% ligt. (Stel dat de ZZPer 100% bezettingsgraad als ambitie heeft, zit hier ook nog (behoorlijk) wat werkloosheid).
'Lichte toename werkenden, minder werklozen' zal in de realiteit van "meten is weten" kloppen, toch vrees ik dat er meer en meer mensen geen werk hebben, of amper werk hebben. Weten is wat mij betreft bijna altijd meer dan alleen meten....
Het zou interessant zijn om de groep "WW-uitkering gestopt, niet door werkhervatting" een keer goed te bestuderen. Wellicht is er een bevlogen ambtenaar, een groep studenten of een medewerker van het UWV die daar eens in zou willen duiken?
