Het werken van morgen
We hebben in de geschiedenis vaker gedacht dat vooruitgang (stoommachine, de komst van de telefoon, het uitvinden van de elektromotor etc.) zou leiden tot massa werkloosheid. Ook de huidige vlucht in de technologische ontwikkeling wordt weer gezien als "sloper van de arbeidsmarkt". Is die visie terecht?
In Tegenlicht van zondag 22 maart ging het over "Het werken van morgen". Een interessante uitzending als het gaat over de mogelijke toekomst van 'werken'. De automatisering raakte lange tijd vooral laag geschoolde arbeid, zoals lopende band werk, schoonmaak en inpakwerk.
Nu knaagt de automatisering echter ook aan beroepen, die zich in het middenveld van de arbeidsmarkt bevinden. De financiele dienstverlening, detailhandel en de logistiek worden geraakt, soms zelfs hard geraakt. Deze beroepsgroepen op MBO en HBO niveau maken een fors onderdeel uit van de Nederlandse arbeidsmarkt uit.
Volgens alarmerende studies dreigt vijftig procent van de banen wereldwijd vervangen te gaan worden door robots, computers en verregaande automatisering. Een verkenning van het werken van de toekomst.
Vragen, die deze ontwikkelingen met zich mee brengen:
- Zorgt deze "technologische revolutie en digitaliseringslag" werkelijk voor het wegvagen van een groot deel van de arbeid zoals we die nu kennen?
- Houden we per saldo substantieel minder werk over in zeg 10 jaar dan zeg 10 jaar geleden? Of leidt de verandering tot ander en nieuw werk?
- Als er minder werk overblijft, hoe gaan we dan dat werk dat over is verdelen? En hoe verdelen we dan de welvaart die dat (beetje) werk nog oplevert?
- Welke gevolgen heeft dit voor de verhoudingen tussen werkgever en werknemer zoals we die nu kennen?
- Op welke manier moeten we het onderwijs inrichten om in te spelen op deze nieuwe wereld en onze kinderen voor te bereiden op een toekomst die we niet kunnen inschatten?
- Op welke manier organiseren we de flexibiliteit en geven we opnieuw invulling aan de behoefte van zekerheid bij werknemers?
Er zijn dus veel meer vragen dan antwoorden. Het voorspellen van deze toekomst is gissen. Een aantal zaken lijkt zeker: Arbeid wordt flexibeler, vaker heeft iemand twee of drie vormen van werk in plaats van één baan. De hoeveelheid van het werk dat we nu kennen zal afnemen. De hoeveelheid 'nieuw werk' dat ontstaat is onbekend, maar in mijn eerste gedachte minder dan we nu hebben.
Bekijk de hele uitzending hier:
