Het groeiende probleem van de Nederlandse arbeidsmarkt
We zien en horen de laatste tijd wat meer berichten, die positief stemmen. We hebben weer economische groei (slechts 0,1%, maar het is positief) en het vertrouwen stijgt.
Punt van zorg blijft de arbeidsmarkt. Verwachting is dat de werkloosheid blijft stijgen, waarbij vooral de uitersten op de arbeidsmarkt (jongeren en 50+ ers) het extra lastig hebben.
Er is dus op de arbeidsmarkt iets anders/mee aan de hand, dan alleen de financiele crisis en de directe gevolgen daarvan. Maar wat is dat?
'Zoeken naar reorganisaties'
De maandagochtend starten door te zoeken op de nieuwszoekmachine van Google naar artikelen met het woord: "Reorganisatie". Iedere gek z'n gebrek zal ik maar zeggen. Ik start mijn week al ruim een jaar met deze handeling. Ik schreef er eerder al over op 14-01-2013 en op 19-02-2013. Op de ochtend van maandag de 27ste januari gaan de getoonde artikelen over de Kamer van Koophandel, de FNV zelf, Tetra Pak, vleesconcern Danish Crown, de Gemeente Amsterdam zelf en Beter Bed. Kijkend naar deze organisaties, is er dan een duidelijk verband? Verschillende sectoren, profit en non-profit, overheid en publiek, nationale scope en internationale scope. Geen direct logisch verband dus.
Onlogische beweging op de arbeidsmarkt?
Ondanks dat er geen direct verband lijkt te zijn, gaan in 2014 de reorganisatieverhalen door. De economie is in "HET CIJFER" gegroeid. 0,1%, of 0,2% gecorrigeerd. In ieder geval, de weg omhoog is heel voorzichtig ingezet. Het vertrouwen komt langzaam uit het dieptepunt en ook de huizenmarkt bijvoorbeeld, beweegt weer meer dan voorheen. Je zou zeggen dat er een verband is tussen economische activiteit en de vraag naar personeel. Als er groei is (weer terug komt), verwacht je een toename in de vraag naar personeel. Dat is het mechanisme waarop we in ons systeem altijd vertrouwen. Dan zie je eerst de omzet bij de uitzenders toenemen en zo vinden we altijd weer de weg omhoog.
Het gekke is nu, dat de vraag verder daalt. En daarmee het beschikbare aantal mensen langs de zijlijn stijgt.
Een voorbeeld wat er nu gebeurt, hoe de arbeidsmarkt verandert
Begin deze week werd bekend dat het CJIB het proces van bezwaar maken tegen een flitsboete digitaal gaat aanbieden. Voorheen kon het alleen schriftelijk, per aangetekende brief. Elk bezwaar werd vervolgens individueel bekeken, verwerkt en de uitkomst werd per post bekend gemaakt aan de geflitste. Dit proces vond gemiddeld 450.000 keer per jaar plaats.
Even rekenen:
450.000 keer een aangetekende brief, kosten EUR 7,95 per brief. Omzet voor Post NL jaarlijks ruim EUR 3.500.000,-, alleen uit dit proces volgend. De aangetekende brief gaat bij Post NL het proces in, waar uiteraard mensen bij betrokken zijn (LEES: arbeidsplaatsen) In het persartikel is verder te lezen dat het digitale loket in ingericht als een stappenplan. Hierdoor zal zonder tussenkomst van een ambtenaar (LEES: arbeidsplaatsen) de burger zelf via het systeem zijn dossier bouwen. Je ziet de menselijke handelingen teruglopen.
We worden steeds slimmer en beter
Bovenstaand voorbeeld staat niet op zich. We zijn de afgelopen jaren heel snel goed geworden in het efficient maken van allerlei van dit soort processen. "Zakelijke dienstverlening" is een vakgebied, dat zich uitstekend leent voor sneller, makkelijker, geautomatiseerd. Standaardisatie en nog meer (overigens prachtige) ICT oplossingen zullen menselijk handelen in veel takken van sport vervangen. We maken de wereld daarmee makkelijker, maar de functies (takenpakketten) op de arbeidsmarkt steeds complexer.
Een nieuw speelveld, waar andere spelers gevraagd worden
Hier enkele herkenbare voorbeelden van functies, waarnaar (relatief) weinig vraag is en waarvoor enorm veel mensen beschikbaar zijn: "administratief medewerker", "secretaresse" en "receptioniste". Vaak geldt bij dit soort vacatures het mechanisme: 1 vacature, honderden reacties. (Met een vacature voor "Huismeester", hadden wij recentelijk een soortgelijke ervaring.)
Steeds meer nieuwe, complexere functies op de arbeidsmarkt blijken juist moeilijk in te vullen. Voor functies als "PHP ontwikkelaar", "ICT infrastructuur specialist" en ".NET developer" worden mij herhaaldelijk enorme bedragen geboden, als ik erin zou slagen een goede kandidaat aan te dragen. Op dat soort vacatures reageert in meerdere gevallen niemand...
Deze beweging geldt voor meerdere takken van sport en is zeker niet beperkt tot de zakelijke dienstverlening alleen.
De collectieve uitdaging
We hebben een tegeltje gemaakt waarbij, in een haast Cruijffiaanse spreuk, de situatie op de arbeidsmarkt duidelijk wordt. (zie onder). De uitdaging is wat mij betreft om werkgevers met specialistisch werkaanbod, te inspireren/stimuleren om beschikbare mensen op de arbeidsmarkt met een generiek profiel aan te nemen en te scholen richting die specialisatie. Zo voorkom je zeer langdurige werkloosheid onder mensen met een generiek profiel en behoud je de continuiteit van specialistische takken van sport.
