Goochelen en Googelen met cijfers op de arbeidsmarkt
Het goochelen met getallen is, in deze tijd van snelle journalistiek, hot. Zeker getallen, die fijn te vertalen zijn in een pakkende kop. Deze week begin weer met een mooi voorbeeld hiervan. Deze keer over vacatures in de bouw. Over Goochelen en Googelen met cijfers?
De bedrijfstak “bouwnijverheid” zit in een moeilijke positie. De financiële crisis in 2008 zorgde voor een forse terugloop van bouwactiviteit door het gebrek aan financiering. Hierdoor is de bouwactiviteit redelijk stil komen te liggen. De maatregelen, die uit Den Haag komen en de sector zouden moeten stimuleren, hebben nauwelijks effect.
Gevolg is een scherp teruglopende werkgelegenheid en een forse stijging van faillissementen. Vanochtend struikelen media over elkaar heen met het volgende bericht:
Het artikel beschrijft letterlijk:
"Voor het eerst in twee jaar is er een stijging van het aantal vacatures in de bouw.…. In het tweede kwartaal van dit jaar stonden er ruim veertienduizend vacatures in de sector online. Dat is een stijging van zes procent ten opzichte van een jaar eerder. Vorig jaar nam het aantal vacatures in de bouw nog met twintig procent af."
En dan kan het goochelen en googelen beginnen…
In het tweede kwartaal staan er dus (ruim) 14.000 vacatures in de sector online. Als je kijkt naar het aantal cao-werknemers in de sector, spreekt Bouwend Nederland over ruim 115.000. De ontwikkeling overigens: in de afgelopen vier jaar nam het aantal cao werknemers af met 53.608, van 169.101 in januari 2009 tot 115.493 nu.
Nu zal waarschijnlijk de helft van het personeel in de bouw buiten de cao vallen. Maar ruim 14.000 openstaande vacatures in een kwartaal; dat zijn er voor het gemak op jaarbasis bijna 60.000. Op een populatie van 115.000 werknemers en 115.000 die buiten de cao vallen. Dat lijkt toch wel erg veel.
Wikipedia heeft ook een pagina over de “Bouw”. Hier wordt gesproken over 400.000 werknemers en een werkgeverlegenheid inclusief zelfstandigen van 446.000. Dat zou 46.000 zelfstandigen in de bouw kunnen betekenen? Dat laatste lijkt me ernstig aan de lage kant.
In ieder geval is het dus al heel lastig om de populatie vast te stellen. Tel je flexibele krachten? Tellen ZZP-ers mee? Wat is de definitie van "Bouw"? Kortom: Heet is lastig hier iets genuanceerds over te zeggen.
En dan die vacatures? Hoe wordt dat aantal vacatures gemeten? Uit onderzoek (ook subjectief) blijkt dat werkgevers hun vacature gemiddeld op 5 plekken neerzetten. Het ontdubbelen van deze plaatsingen naar unieke vacatures is een klus, die nog niemand echt goed onder de knie heeft. Het is dus maar de vraag hoe de werkgelegenheid in deze sector er nu echt voorstaat. Ook hierover is het heel lastig om een concreete uitspraak te doen over de cijfers en waar we het nu exact over hebben.
Tot slot een geruststellende gedachte wellicht:
We kijken al jaren op dezelfde manier naar de cijfers en bekijken ontwikkelingen op basis van diezelfde cijfers.. Dit leidt er wellicht toe dat de ontwikkelingen, die we eruit filteren, iets aan betrouwbaarheid winnen. Maar het blijgt gegoochel en gegoogel om
